Cofnęliśmy wskazówki zegara o kilkanaście i więcej lat i przypomnieliśmy sobie radość i smutki minionego czasu. W dniach 13-14 października 2006r. w Zespole Szkół Agrotechnicznych im. Batalionów Chłopskich w Bożkowie odbyły się uroczyste obchody 60-lecia istnienia rolniczej placówki oświatowej i 50-lecia szkoły. Jubileusz zgromadził w murach szkoły liczne rzesze dawnych nauczycieli i wychowanków. Ogółem w naszych uroczystościach wzięło udział ponad 400 osób. Obchody jubileuszowe trwały 2 dni. Pierwszego dnia w Kościele Parafialnym w Bożkowie odprawiona została msza święta, a po niej odbyła się uroczysta akademia. W części artystycznej nasi uczniowie przedstawili najpiękniejsze wspomnienia i historię szkoły. Program artystyczny uświetniły pokazy taneczne zespołów "Mała Nowa Ruda" i "Rudan" oraz występ absolwentki naszej szkoły pani Wioletty Kubackiej. Po części oficjalnej odbył się spotkania po latach naszych dawnych uczniów i nauczycieli, a zaproszeni goście zgromadzili się przy pięknie przygotowanym przez obecnych uczniów ZSA stole. Drugiego dnia odbył się piknik na stadionie szkolnym oraz Bal Absolwentów w Gościńcu "Romano" w Ścinawce Dolnej. 

Przemówienie dyrektora z uroczystości 60-lecia szkoły z dnia 13.10.2006

Szanowni Państwo!

W imieniu Rady Pedagogicznej, rodziców i młodzieży oraz własnym, z radością witam wszystkich Pań-stwa, którzy uczynili nam honor przyjmując nasze zaproszenie – witam, zatem wszystkich dostojnych gości, profesorów, pracowników, uczniów i rodziców, a także naszych absolwentów, przyjaciół i sympatyków naszej szkoły, którzy przybyli, aby wspólnie z nami przeżywać nasz podwójny Jubileusz, uświetniając swoją obecnością związane z nim uroczystości. Funkcję dyrektora Zespołu Szkół Agrotechnicznych w Bożkowie sprawuję od 12 czerwca b. r., czyli bardzo krótko, biorąc pod uwagę minione 60 lat istnienia naszej rolniczej placówki oświato-wej. Muszę Wam jednak wyznać, że czuję się tu już jak we własnym domu, a dla gospodarza nie ma większej satysfakcji niż widzieć dom pełen znakomitych gości. To Wy, nauczyciele i absolwenci ZSA w Bożkowie jesteście naszą chlubą, naszą nadzieją i naszym wzorem. To, że tak licznie tu przybyliście świadczy o tym, że odnieśliście sukces, chcecie się nim z nami podzielić i powspominać dawne czasy.

Charakterystyczną cechą wszystkich zjazdów i jubileuszy jest uzmysłowienie sobie faktu nieustannego upływania czasu oraz powrót do początków, do historii i ludzi, którzy ją tworzyli. Historia naszej szkoły jest niezwykle barwna i bogata. Pozwólcie, więc Państwo, że w tym miejscu postaram się ją nieco przypomnieć, choć zapewne niejeden z Was zna ją lepiej ode mnie, bo spędził tu więcej czasu. 
Otóż 60 lat temu, czyli w 1946 roku utworzony został właśnie tu w Bożkowie, w byłym pałacu rodziny Magnisów – zwolenników postępowego rolnictwa - Instytut Uprawy, Nawożenia i Gleboznawstwa, który rozpoczął pracę oświatową na rzecz polskiego rolnictwa i funkcjonował tu przez pięć lat. Na jego bazie powstał w roku 1951 Ośrodek Szkoleniowy Ministerstwa Państwowych Gospodarstw Rolnych i był jedyną tego typu placówką w Pol-sce. Szkolono tu na licznych kursach kierowników państwowych gospodarstw rolnych, agronomów, zootechni-ków, księgowych i inne służby rolne. 
50 lat temu w roku 1956 utworzono w Bożkowie Technikum Rolnicze - szkołę średnią dla dorosłych o skróconym, 2- letnim toku nauczania, a w 1958 powstało Technikum młodzieżowe pięcioletnie. W czerw-cu 1959 roku odbył się w naszej szkole pierwszy egzamin dojrzałości, który do dziś zdało z sukcesem 5700 naszych absolwentów. 
W kolejnym roku szkolnym rozpoczęto przygotowywanie młodzieży do zawodu i jej kształcenie także na poziomie zasadniczym oraz utworzono w pałacu bożkowskim Państwową Szkołę Ogrodniczą, a także Szkołę Przysposobienia Rolniczego. 

Rolę warsztatów szkolnych w tym czasie pełniło przypałacowe gospodarstwo szkoleniowe, ale sezono-we praktyki młodzieży odbywały się także w innych okolicznych gospodarstwach rolnych. W latach 60 – tych szkoła zaczęła rozwijać się bardzo dynamicznie, a wciąż rosnąca liczba uczniów i oddziałów spowodowała ko-nieczność budowy nowej szkoły, gdyż pomieszczenia pałacowe stawały się zbyt ciasne i niefunkcjonalne. 
27 listopada 1971 roku oddano do użytku nowy - obecny budynek szkoły z 15 gabinetami lekcyjnymi, trzema pracowniami, dwoma gabinetami lekarskimi, świetlicą oraz dużą salą gimnastyczną. W 1972 roku otwarto tu Zaoczne Technikum Rolnicze, gdzie wykształcenie średnie mogli uzupełnić absolwenci zawodowych szkół rolniczych, pracownicy bezpośrednio zatrudnieni w produkcji rolniczej i rolnicy indywidualni, posiadający ukończone kwalifikacyjne kursy rolnicze. W latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych szkoła rolnicza w Boż-kowie przeżywa swój prawdziwy rozkwit. Szkoła wybiera patrona i zdobywa sztandar, powstają tu nowe zawo-dy, kierunki i formy kształcenia oraz wciąż nowe typy szkół np. Szkoła Mechanizacji Rolnictwa, Technikum Ho-dowlane, Telewizyjne Technikum Rolnicze. Szkoły te funkcjonowały później w ramach działającego od 1976 roku Zespołu Szkół Rolniczych w Bożkowie. Bogata oferta edukacyjna zachęcała do o skorzystania z niej coraz to szersze rzesze licznych uczniów i słuchaczy nie tylko z okolicznych miejscowości, ale i odległych regionów. W połowie lat 70-tych podjęto, więc decyzję o budowie nowego budynku internatu, którą ukończono w 1979 roku. W tym okresie edukacja koncentrowała się nie tylko w samym Bożkowie, ale działały także filialne średnie studia zawodowe w Lewinie Kłodzkim, Żelaźnie, Radochowie i Szczytnej. Jesienią 1978 roku uruchomiono w Bożkowie Policealne Studium Zawodowe dla pracujących. 
Młodzież odbywała praktyki zawodowe nie tylko w przedsiębiorstwach rolnych w kraju, ale i sąsiednich państwach za granicą, np. w NRD i Czechosłowacji. Koniec lat 80-tych przynosi ciągłe zmiany kierunków kształ-cenia, wynikające z zachodzących przemian społeczno-politycznych oraz potrzeb środowiska. Stopniowo nastę-powało zmniejszenie rozmiarów kształcenia rolniczego, zarówno w systemie stacjonarnym, jak i zaocznym, aż do jego całkowitego wygaszenia. Przychodzą nowe czasy i nowe wymagania dla szkoły. W styczniu 1994 roku otworzono pracownię żywienia, w której dziewczęta i chłopcy mają możliwość doskonalić swoje talenty kulinar-ne. 

W roku 1997 został uruchomiony nowy kierunek - Technikum Żywienia i Gospodarstwa Domowego, natomiast w 1998 r. – Liceum Agrobiznesu. Od 01.12 1998 r. nazwę – Zespół Szkół Rolniczych zastąpiono nazwą - Zespół Szkół Agrotechnicznych. W tym też roku wszystkie gabinety i pomieszczenia biurowe zostały przeniesione z pałacu do nowej szkoły i częściowo do internatu. W pałacu pozostały jedynie warsztaty szkolne. 
Koniec XX wieku nie był dla naszej szkoły zbyt szczęśliwy. Wraz z reformą ustrojową państwa z dniem 1 stycznia 1999 roku Ministerstwo Rolnictwa przestało pełnić funkcję organu prowadzącego szkołę i przestało ją finansować. Nowym organem prowadzącym została Rada Powiatu Kłodzkiego i wówczas nastąpiło stopniowe zmniejszanie środków na utrzymanie szkoły. W sieci szkół powiatowych szkoła w Bożkowie należała do szkół najdroższych, więc szanse na jej utrzymanie malały z roku na rok. Jednak nasza szkoła nie zamierzała się pod-dawać. W wyniku umowy pomiędzy Akademią Rolniczą we Wrocławiu, Powiatem Kłodzkim, Stowarzyszeniem Gmin Ziemi Kłodzkiej i Gminą Kłodzko 01 października 1999 roku odbyła się tutaj uroczysta inauguracja pierw-szego roku zaocznych studiów wyższych Akademii Rolniczej na kierunku marketing i zarządzanie. W tym też roku rozpoczęła się w naszej szkole wymiana młodzieży z Niemcami, a nieco później z Cze-chami w ramach współpracy partnerskiej szkół oraz miała miejsce Centralna Olimpiada Wiedzy i Umiejętności Rolniczych. 

W roku 2000 uruchomiono Szkołę Policealną – technik żywienia i gospodarstwa domowego oraz od-dział Liceum Ogólnokształcącego. W grudniu 2001 roku otwarto nowoczesny gabinet chemii, w którym odsłonięto tablicę poświęconą pamięci długoletniego, zasłużonego Dyrektora Szkoły - Pana Leona Markiewicza. Ważnym wydarzeniem w życiu szkoły była I Konferencja o Wychowaniu „Europejskie Ścieżki Mojej Ma-łej Ojczyzny” dnia 15 marca 2002r., w której brały udział wszystkie jednostki organizacyjne Gminy i Miasta Nowa Ruda, prezentując swój dorobek w tej dziedzinie. Ze względu na wprowadzenie reformy oświaty od 01.09.2001r. szkoła nie prowadziła naboru do klas pierwszych po szkole podstawowej i w efekcie nastąpiło znaczne zmniejszenie ilości oddziałów. Od 01.09.2002 r. rok szkolny rozpoczęli pierwsi absolwenci nowego typu szkoły – gimnazjum. Idąc naprzeciw oczekiwaniom społeczeństwa w roku 2002 utworzono Szkołę Policealną – opiekunka środowiskowa oraz technik agrobiznesu. W ofercie naszej szkoły znalazł się także zupełnie nowy zawód - tech-nik agroturystyki - prowadzony w ramach eksperymentu pedagogicznego, w oparciu o program autorski opra-cowany przez zespół nauczycieli naszej szkoły. Od roku 2004, w wyniku podpisania listu intencyjnego pomiędzy przedstawicielem rządu Republiki Au-tonomicznej Dolnej Aosty i Zarządem Powiatu Kłodzkiego o współpracy pomiędzy regionem Dolnej Aosty i Kotli-ny Kłodzkiej młodzież naszej szkoły wyjeżdża na trzymiesięczne, płatne staże do Włoch i uczy się tam pracy oraz języka. We wrześniu 2004 roku gościliśmy grupę uczniów i nauczycieli francuskiej szkoły rolniczej, a następnie wiosną 2005 roku uczniowie naszej szkoły byli z rewizytą we Francji. Niż demograficzny i przemiany społeczno – polityczne naszego kraju wywarły duży wpływ na funkcjo-nowanie szkoły, kierunki kształcenia oraz ilość uczniów. Nasza szkoła w Bożkowie znalazła się w bardzo trudnej sytuacji. W ramach restrukturyzacji sieci szkół w powiecie kłodzkim szkoła typowana była do likwidacji. Pod koniec 2004 roku wyprowadzono z pałacu ostatnie warsztaty do praktycznej nauki zawodu i w ten sposób całkowicie oddzielono szkołę od pałacu, a pałac zdobył nowego właściciela. Z dniem 01.01.2005r. organem prowadzącym szkołę został Samorząd Województwa Dolnośląskiego we Wrocławiu. 

Obecnie ZSA mieści się wyłącznie w nowo wybudowanych budynkach z lat 70-tych, ale nadal boryka się z wieloma trudnościami. Wspaniałe zaplecze i gromadzony latami olbrzymi majątek w postaci rozległych terenów, licznych budynków i maszyn dydaktycznych stał się z czasem balastem nie do udźwignięcia przy stale malejącej liczbie uczniów. Wyłączenie pałacu z majątku będącego w zarządzie szkoły zmniejszyło wpraw-dzie koszty jej utrzymania ale jednocześnie uniemożliwiło prawidłowe funkcjonowanie niektórych zajęć prak-tycznych pozbawionych odpowiednich warsztatów. Częste zmiany organów prowadzących w ostatnich latach oraz ich późniejsze koncepcje odnośnie przejmowanej szkoły dodatkowo skomplikowały jej funkcjonowanie. Kadra pedagogiczna oraz pracownicy obsługi i administracji co pewien czas angażowani byli bowiem do żmud-nych prac związanych z przekazywaniem szkoły nowym organom. W takich czasach trudno jest o sukces. Po-znawanie na nowo zmieniających się władz i szukanie własnego miejsca w coraz to nowej sieci szkół niepew-ność jutra i poczucie bezsilności poczyniły wiele złego dla szkoły. Placówka traciła z roku na rok swoją dawną pozycję w rankingach szkół średnich, a pogłoski o jego zamknięciu skutecznie zniechęcały do szkoły wszystkich kandydatów na uczniów oraz ich rodziców. Mimo wszelkich przeciwności szkoła jest, żyje i walczy o przetrwanie. Kadra Zespołu Szkół Agrotechnicznych w Bożkowie chce odwrócić złą passę, pragnie rozwijać szkołę i pracować na jej dobre imię. Zespół Szkół Agrotechnicznych w Bożkowie jest obecnie szkołą regionalną, ma wielki poten-cjał i liczne plany na przyszłość, odnawia bazę szkoły, opracowuje nową ofertę edukacyjną dla młodzieży i doro-słych, szuka wiernych przyjaciół i chce tu pozostać. Szkoła nasza jest jedyną w okolicy szkołą ponadgimnazjal-ną na wsi. Ma ona możliwości korzystania ze środków unijnych, które już od stycznia przyszłego roku urucho-mione zostaną w zwiększonej formie celem rozwoju edukacji na obszarach wiejskich. Szansą dla naszej szkoły jest także już nawiązana współpraca w ramach programu Equal i zapoczątkowana wymiana międzynarodowa. Pomoc stypendialna dla naszych uczniów, jaką oferujemy i płatne staże oraz praktyki zagraniczne zapewne przyciągną do nas nowych kandydatów. Będziemy na nich czekali i wszyscy znajdą tu miejsce dla siebie. 

Szanowni Państwo! 
Staraniem nas wszystkich, także, a może przede wszystkim nas tu zgromadzonych szkoła nasza musi przetrwać trudne czasy i stawać się coraz lepsza. Szczególnie teraz musimy wspólnie zadbać o to, aby usunąć przeszkody i problemy, które hamują nasz rozwój. Wiemy, że nie musimy mieć kompleksów, że stać nas na dobre wyniki i dobry poziom dydaktyczny jak i wychowawczy. Tu można zdobyć stosowną wiedzę, ciekawy zawód, średnie wykształcenie, zdać maturę i nabyć do dalszego życia potrzebne umiejętności. W naszej szkole panuje wyjątkowo przyjazna, niemalże rodzinna atmosfera. Jest to atmosfera otwartości, demokracji, tolerancji, poszanowania wolności i godności drugiego człowieka. Daje to poczucie sprawiedliwości i bezpieczeń-stwa wszystkim, którzy tu się uczą i pracują. Mamy szansę na sukces i zapewniam, że ją wykorzystamy. Jako obecny dyrektor ZSA w Bożkowie mam wiele zadań, które postaram się wypełnić najlepiej jak umiem, ale mam też marzenia. Marzeniem moim jest przywrócić szkole jej dawną pozycję, rozwinąć ją, zmienić, ale jednocześnie zachować to, co od początku było jej celem – kształcenie przyszłych kadr dla polskiego rolnictwa, rolnictwa nowoczesnego, europejskiego, nie tylko dla potrzeb wsi, ale i miasta. Zamierzamy kształcić młodzież i dorosłych w zawodach związanych nie tylko z rolnictwem, bo choć jak powiedział Cicero „ Ze wszystkich zatem rzeczy, z którymi coś można porównać nic nie jest lepsze od rolnictwa, nic pozytywniejsze, nic człowiekowi dla wyzwole-nia stosowniejsze” to trudno w dzisiejszych czasach znaleźć ludzi, którzy dobrze rozumieją te słowa, ludzi, któ-rzy potrafią poświęcić trudnej pracy na roli całe swoje życie i jak Boryna na niej umrzeć. Miałem to szczęście znać takich ludzi, bo wychowałem się na wsi, Niestety odchodzą, a młodzi szukają lżejszego miejsca w mieście i za granicą, jak ja sam, musimy im też dać szansę zdobycia dobrego zawodu i przygotować do dalszego życia, ucząc ich pracy, szacunku i miłości do ziemi, naszej ziemi. 

Szanowni Zebrani! 
Jeśli moje marzenia się spełnią spotkamy się tu w Bożkowie na następnym jubileuszu i nie będzie to nasz ostatni zjazd. Szczerze w to wierzę i bardzo dziękuję wszystkim za przybycie jednocześnie prosząc o wspieranie naszych działań, by móc słowa zamienić w czyn dla naszego wspólnego dobra, jakim jest ta nasza szkoła w Bożkowie. 
Dziękuję za uwagę! 

Bardzo dziękujemy wszystkim, którzy mieli swój udział w zorganizowaniu obchodów 60-lecia Zespołu Szkół Agrotechnicznych w Bożkowie. Z tej okazji składamy serdeczne podziękowania za zaangażowanie i pomoc nauczycielom, pracownikom szkoły, rodzicom, uczniom, sponsorom oraz wszystkim przyjaciołom i sympatykom naszej szkoły.

Szczególne podziękowania składamy:

• Marii i Zbigniewowi Michajłów – "Piekarnictwo" – Ścinawica
• ZPAS Przygórze
• Dolnośląskiej Izbie Rolniczej
• Kopalni Surowców Skalnych w Bartnicy
• Radnym Powiatu Kłodzkiego
• Gospodarczemu Bankowi Spółdzielczemu w Radkowie
• Annie i Marcinowi Miniach "Bika" w Bożkowie
• Robertowi Lebdzie, PPHU "Lebda"
• Zdzisławowi Jasińskiemu, "Kajzerka"
• Halinie i Mieczysławowi Kawalec
• płk Ryszardowi Rydlińskiemu, dowódcy 22 Brygady Karpackiej Piechoty Górskiej
• Stanisławowi Wołkowi, CEES POL Zakłady Mięsne
• Wiesławowi Błotnickiemu, Nauka Jazdy - Bożków
• Jadwidze i Włodzimierzowi Janusz, Ogrodnictwo - Bożków
• ks. rektorowi Seminarium Duchownego w Świdnicy – Adamowi Bałabuchowi
• ks. Wiesławowi Pisarskiemu – proboszczowi parafii w Bożkowie
• Zespołowi "Rudan" pod kierownictwem Ryszarda Mierzejewskiego i Agnieszki Bajdy
• Zespołowi "Mała Nowa Ruda" pod kierownictwem Ewy Miś
• Burmistrzowi Miasta Nowa Ruda Tomaszowi Kilińskiemu
• Marcie Gray
• Orkiestrze dętej pod kierownictwem Jana Wolana
• Andrzejowi Rakowi
• Zdzisławowi Nyklowi
• Grzegorzowi Bokunowi, Fotocentrum – Polanica Zdrój
• Bogusławie Wesołowskiej, Kamieniarstwo - Kłodzko
• Aldonie i Dariuszowi Styga – "Bylinka" Produkcja, Handel, Import, Eksport Roślin Ozdobnych Bożków
• Żanecie Świątkowskiej – Ogrodnictwo Krzewów Zimozielonych Bożków
• Ireneuszowi Briń – Sklep tekstylny "TAFTA" – Nowa Ruda
• Zofii Kucharskiej – KGW Bożków
• Andrzejowi Leśniewskiemu
• Wioletcie Kubackiej